Rèina-des-bouesc
Aruncus dioicus
Rosaceae
Noms en français : Barbe-de-bouc, Reine-des-bois.
Descripcioun :La rèina-des-bouesc es uno grando planto que trachis en mountagno dins li fourèst fresco, acabado pèr uno longo enflourejado blanco (paumo d'espigo). Se recounèis peréu à si gràndi fueio coumpausado (fin qu'à 40 cm), mai gaire nóumbrouso .
Usanço :Li jóuini brout soun acampa en Savoio e Itàli ; bouli soun manja en ensalado o cue (troucho). La racino èi vertuouso contro li pougnaduro (emplastre), li mau d'estoumac, li fèbre e la cacagno. Se pòu prendre de ban de pèd contro lou mau d'os.
Port : Grando erbo
Taio : 100 à 200 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Aruncus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1 à 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Faio
- Fourèst fresco
- Relarg à rousèu
Estànci : Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Aruncus dioicus (Walter) Fernald, 1939
(= Spiraea aruncus L., 1953 )
Aliguié
Sorbus aria
Rosaceae
Àutri noum : Aligié, Aliguié rouge, Alouchié, Ariguié, Aubaliguié.
Noms en français : Alisier blanc, Alouchier.
Descripcioun :L'aliguié o aligié es un pichot aubre coumun de colo e mountagno. Li fueio soun entiero, dentado e proun blanco dessouto. Li bourroun pegon pas jamai. Li fru rouge deforo e jauno dedins soun manjadis.
Usanço :"Leis aligié fan de pigno de fruit jaune aqui, quand soun madur [...], leis auceloun òu manjon bèn acò ; es un aubre que pouò veni gros." (D. Camatte, Senès in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li fru (alijos), soun astringènt, devènon manjadis un cop a jala. A passa tèms, di tèms de carestié, lis alijo secado e mòuto, mesclado à la farino d'òrdi, servien à faire de pan.
Port : Aubre
Taio : 2 à 20 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Sorbus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 16 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai
Liò : Fourèst claro
- Faio
- Blachiero
- Roucaio
Estànci : Mesoumediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterranenco-Atlantico
Ref. sc. : Sorbus aria (L.) Crantz, 1763